Objawy stresu
Rozwijający się stres wywołuje specyficzne i niespecyficzne
zmiany w procesach fizjologicznych i psychologicznych
człowieka, w jego zachowaniu, jak również w stanie jego
zdrowia.
Przyczyną wielu zaburzeń funkcjonalnych i chorób jest
przewlekły stres. Stres może przejawiać się w takich
zaburzeniach funkcjonalnych i chorobach, jak bóle i zawroty
głowy, biegunka, „mroczki przed oczami”, migrena,
bezsenność, ogólne osłabienie, bóle kręgosłupa, ból w klatce
piersiowej, częste oddawanie moczu, astma, nerwice, choroba
wieńcowa, cukrzyca.
Na najczęstsze reakcje, jakie wywołuje stres, zwraca uwagę
wielu autorów, między innymi: J.Borkowski, J.Szopa,
M.Harciarek, W.Oniszczenko, G.Witkin, D.Colbert, J.Reykowski,
H.Teml.
Po pierwsze, są to reakcje fizjologiczno-somatyczne takie,
jak: gwałtowne bicie serca, przyspieszone oddychanie i
tętno, wzrost ciśnienia tętniczego, poczucie duszności,
wybuchy zimna i gorąca, poty, częste oddawanie moczu, bóle
głowy
i pleców, biegunka, wymioty, wilgotne, zimne dłonie, wzrost
poziomu glukozy we krwi oraz niektórych hormonów w moczu i
we krwi, suchość w jamie ustnej oraz wrażenie ucisku czy
dławienia w gardle.
Po drugie, są to reakcje psychologiczne, do których można
zaliczyć: napięcie emocjonalne lub nadmierną reaktywność,
rozdrażnienie, niepokój, utratę radości życia, uczucie
przygnębienia czy braku sensu, trudności w podejmowaniu
decyzji, zaburzenia koncentracji uwagi i myślenia, trudności
w zapamiętywaniu i przypominaniu, rozkojarzenie, niewiarę we
własne możliwości, dużą wrażliwość na krytykę, agresywne
zachowania, zmęczenie, zaburzenia snu, koszmary senne,
nieokreślony lęk i strach, poczucie niezadowolenia i
osamotnienia, apatię, czasami poczucie wstydu i winy,
tęsknotę, obniżenie samooceny, chłód emocjonalny, alienację,
spadek motywacji, znudzenie, zagubienie, frustrację,
wypalenie zawodowe, różne postacie nerwic: hipochondrię,
nerwice natręctw, histerię, stany depresyjne, neurastenię.
Po trzecie zaś są to motoryczne i społeczne zmiany w
zachowaniu takie, jak: niezwykła impulsywność lub skłonność
do irytacji oraz tendencja do zbyt gwałtownych reakcji,
chaotyczne wypowiedzi, podniecenie ruchowe, jąkanie się,
czasem nerwowy śmiech, konflikty międzyludzkie,
depersonalizacja, intensywne lub osłabione interakcje
międzyludzkie, brak ufności, odrzucanie innych, brak
dbałości o innych, nerwowe tiki, natrętne myśli i ruchy,
uzależnienia: alkoholizm, kodeinizm, nikotynizm, lekomania,
narkomania, nadmierny apetyt lub jego brak, mała wydajność
pracy, nieprzemyślane działania.
Autor: Elżbieta Dybińska
©
Wszelkie prawa zastrzeżone
Bibliografia:
1.Borkowski J.: Radzenie sobie ze stresem a poczucie
tożsamości, Dom Wydawniczy Elipsa, W-wa 2001
2.Szopa J., Harciarek M.(red.): Stres i jego modelowanie,
Wydz. Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa
2004
3.Oniszczenko W.: Stres to brzmi groźnie, Wydawnictwo Żak,
Warszawa 1998
4.Witkin G.: Stres męski, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1997
5.Collbert D.: Pokonaj stres, Wydawnictwo Inny Świat, Ożarów
Mazowiecki 2007
6.Reykowski J.: Funkcjonowanie osobowości w warunkach stresu
psychologicznego, PWN W-wa 1996
|